Υπεύθυνοι, ενεργοί πολίτες απ’ τα θρανία
«Υπάρχουν πολλοί μαθητές στο λύκειό μας που περπατούν προς και από το σχολείο κάθε ημέρα. Αναγκάζονται να περπατούν στον δρόμο, να στριμώχνονται ανάμεσα στα αυτοκίνητα και τα λεωφορεία, όταν φτάνουν ή βγαίνουν από το σχολείο. Και αυτό είναι εξαιρετικά επικίνδυνο για όλους», δήλωσε ο Andrew, τελειόφοιτος στο λύκειο Patchogue-Medford στο Long Island της Νέας Υόρκης.
Η τάξη του Andrew συμμετείχε σε ένα εκπαιδευτικό πρόγραμμα της Generation Citizen, στο πλαίσιο του οποίου ζητείται στα παιδιά να εντοπίσουν ένα θέμα που τα απασχολεί στην καθημερινότητά τους και στη συνέχεια τα βοηθά να δώσουν μία λύση. Για τον Andrew και τους συμμαθητές του, το πρόβλημα αφορούσε στους πεζούς και η λύση που έδωσαν ήταν η δημιουργία πεζοδρομίων κατά μήκος δύο πολυσύχναστων δρόμων κοντά στο σχολείο τους, που οι μαθητές σήμερα υποχρεώνονται να διασχίζουν με τα πόδια.
«Το έργο της Generation Citizen αφορά τη συμμετοχή των μαθητών στη δημοκρατική διαδικασία και τη συστηματική αλλαγή. Κατά πόσο η λύση θα εφαρμοστεί στο σχολείο σας, την πόλη, την πολιτεία ή ακόμη και σε ομοσπονδιακό επίπεδο εξαρτάται από την τάξη σας», εξήγησε ο Andrew. «Επιλέξαμε ένα έργο που σχετίζεται με την καθημερινότητά μας και τη διαδρομή μας από και προς το σχολείο».
Το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ) υποστηρίζει τη Generation Citizen από το 2016. Πρόσφατα υποστήριξε την υλοποίηση του κοινοτικού Προγράμματος Πολιτικής Εκπαίδευσης του οργανισμού για την εκπαίδευση καθηγητών γυμνασίου και λυκείου. Στη συνέχεια, μετά την ολοκλήρωση της εκπαίδευσής τους οι καθηγητές είναι σε θέση να παραδώσουν ένα διαδραστικό πρόγραμμα διάρκειας 12 εβδομάδων με θέμα την πολιτική αγωγή.
Τα θέματα που προβληματίζουν τους μαθητές, όπως προκύπτει από το πρόγραμμα, αφορούν κατά κύριο λόγο τη δημόσια υγεία και την αίσθηση του ανήκειν, όπως ενδεικτικά: η απουσία πεζοδρομίων κοντά στο σχολείο, η παρουσία μολύβδου στο πόσιμο νερό του σχολείου τους, η διαθεσιμότητα προϊόντων γυναικείας υγιεινής σε δομές φιλοξενίας αστέγων, οι διαθέσιμοι πόροι για μαθητές-πρόσφυγες, τα επιδόματα διαβίωσης, το κόστος της υγειονομικής περίθαλψης, η προστασία ιστορικών μνημείων στις κοινότητές τους ή η διαθεσιμότητα τροφίμων χαλάλ στο σχολείο και πολλά άλλα.
«Αυτήν τη στιγμή συγκεντρώνουμε υπογραφές για να υποβάλουμε αίτηση στα δημόσια σχολεία της Νέας Υόρκης να συμπεριλάβουν ειδική αναφορά στα τρόφιμα στο Bill of Rights των μαθητών της Νέας Υόρκης», δήλωσε μια μαθήτρια της τρίτης γυμνασίου από σχολείο στο Μανχάταν, η οποία ανέφερε ότι μερικές φορές δυσκολεύεται να συγκεντρωθεί στα απογευματινά της μαθήματα, όταν δεν υπάρχει φαγητό που να επιτρέπεται να φάει στο μεσημεριανό γεύμα της. «Ο λόγος για τον οποίο επιλέγω να συνεχίσω να αγωνίζομαι για να αποκτήσουν οι μαθητές στα σχολεία της Νέας Υόρκης φρέσκο και θρεπτικό φαγητό, που να συμφωνεί με τις εκάστοτε πολιτισμικές και θρησκευτικές διατροφικές συνήθειές τους, είναι επειδή πιστεύω με πάθος ότι μπορούμε να το πετύχουμε».
Η Generation Citizen αντιμετωπίζει τους συμμετέχοντες όχι ως μελλοντικούς ψηφοφόρους ή πολιτικούς αξιωματούχους, αλλά ως ανθρώπους που μπορούν να δράσουν από τη θέση του ενδυναμωμένου, ενεργού πολίτη.
«Στη Generation Citizen, πιστεύουμε ότι δεν πρέπει αποκλειστικά μία γενιά να «τρέχει τον αγώνα», να κατέχει την εξουσία, να παίρνει τις αποφάσεις και στη συνέχεια να παραδίδει τη σκυτάλη στην επόμενη», αναφέρει η Διευθύνουσα Σύμβουλος Elizabeth Clay Roy. «Αναγνωρίζουμε ότι όλοι πρέπει να συμμετέχουμε στην επόμενη ημέρα της κοινωνίας μας, και των τοπικών κοινοτήτων μας, εάν θέλουμε να έχουμε μια συμπεριληπτική και συμμετοχική δημοκρατία. Η δημοκρατία σχετίζεται με την εμπλοκή όλων των μελών μιας κοινότητας, και της προσωπικής εμπειρίας των εκάστοτε μελών της».
Ο Δημόσιος Σύμβουλος της Νέας Υόρκης Jumaane Williams, μιλώντας πρόσφατα στην εκδήλωση της Generation Citizen για την Ημέρα των Πολιτών, όπου δεκάδες ομάδες μαθητών παρουσίασαν τα σχέδιά τους, τόνισε: «Νέοι άνθρωποι σαν εσάς δεν είναι απλώς το μέλλον, αλλά το παρόν. Τώρα ίσως είναι η πλέον κρίσιμη στιγμή για να ασχοληθούν οι νέοι με τα κοινά και να αφοσιωθούν στη βελτίωση του κόσμου. Παρεμπιπτόντως, δεν μιλάμε κυριολεκτικά για ολόκληρο τον κόσμο. Με τον όρο κόσμο μπορούμε να εννοούμε -το τετράγωνό σας, το σχολείο σας, την κοινότητά σας, την οικογένειά σας».
Σε κάθε περίπτωση, το τετράγωνο γύρω από το σχολείο του Andrew και των συμμαθητών του θα αλλάξει σύντομα. Η κατασκευή των νέων πεζοδρομίων κοντά στο σχολείο τους αναμένεται να ολοκληρωθεί μέσα σε δύο χρόνια.