Αγώνες Ταχύτητας, Γνώσης και Καινοτομίας
Και έτσι ξαφνικά, μήνες σκληρής δουλειάς εξαφανίστηκαν μέσα σε μία στιγμή.
«Όλες αυτές οι ώρες που αφιερώσαμε στο project, όλη αυτή η σκληρή δουλειά, κρίνεται μέσα σε λίγα μόλις δευτερόλεπτα, μέσα σε λίγες μόνο ώρες», δήλωσε ο Χρήστος Γκάγκας, μέλος της ομάδας «NewGen Tachytis».
Για τους περισσότερους διαγωνιζόμενους, ο ίδιος ο αγώνας διαρκεί λιγότερο από ένα δευτερόλεπτο, για να είμαστε ακριβείς. Και, στους διαγωνισμούς F1 in Schools, η ακρίβεια είναι αυτό που μετράει περισσότερο. Μέσα από τον σχεδιασμό και την κατασκευή μικρών μοντέλων αγωνιστικών αυτοκινήτων οι διαγωνισμοί F1 in Schools βοηθούν τους μαθητές να αποκτήσουν γνώσεις και δεξιότητες στην επιστήμη, την τεχνολογία, τη μηχανική, τα μαθηματικά, την επιχειρηματικότητα, το μάρκετινγκ και τη διοίκηση έργου.
Σε αντίθεση με την πίστα όπου αγωνίζονται τα μοντέλα αυτοκινήτων της Formula 1, ο δρόμος προς την επιτυχία στο διαγωνισμό δεν είναι πάντα τόσο ομαλός. «Για μένα, το ταξίδι ξεκίνησε όταν βρισκόμουν στο τελευταίο έτος του Γυμνασίου στο Κολλέγιο Ανατόλια», δήλωσε ο πρώην «οδηγός» Νίκος Σαμαράς. «Πάντα αγαπούσα τα αυτοκίνητα, έτσι το 2014 σχημάτισα μία ομάδα με τρεις φίλους και συμμετείχα σε έναν διαγωνισμό. Δεν πήγε καθόλου καλά. Τερματίσαμε τελευταίοι».
Ωστόσο, ο Νίκος δεν τα παράτησε. Το 2015, έγινε αρχηγός της ομάδας «Team Reset». Ο διαγωνισμός ενθαρρύνει τους συμμετέχοντες να εξασκήσουν τις επιχειρηματικές τους ικανότητες, σχεδιάζοντας και υλοποιώντας ένα επιχειρηματικό σχέδιο για την εύρεση υποστηρικτών και χορηγών της ομάδας τους. Όταν η Ομάδα «Team Reset» έφτασε στο στάδιο της αναζήτησης υποστηρικτών για τον διαγωνισμό, επικοινώνησαν με το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ) και ο Πρόεδρος του ΙΣΝ, Ανδρέας Δρακόπουλος, συναντήθηκε προσωπικά με το Νίκο.
«Το να μπορείς να προσφέρεις σε νέους ανθρώπους την ευκαιρία και τα μέσα για να δημιουργήσουν, να καινοτομήσουν, να εξερευνήσουν τα ταλέντα τους και, εν τέλει, να διαπρέψουν είναι εξαιρετικά σημαντικό», δήλωσε η Αρίστη Σταθακοπούλου, μέλος του Τμήματος Δωρεών του ΙΣΝ.
Η έως σήμερα υποστήριξη του ΙΣΝ για το πρόγραμμα F1 in Schools στην Ελλάδα αντικατοπτρίζει τρεις σημαντικούς τρόπους με τους οποίους οι στόχοι του προγράμματος συμβαδίζουν με την αποστολή του Ιδρύματος.
Αν και επικεντρώνεται σε ένα τελικό προϊόν που σχετίζεται κυρίως με την επιστήμη της φυσικής, ο διαγωνισμός έχει ως στόχο να καλλιεργήσει ένα πολύ ευρύτερο σύνολο δεξιοτήτων. Τα μέλη της ομάδας χρειάζεται επιπλέον να αναπτύξουν ένα επιχειρηματικό σχέδιο, να δημιουργήσουν μία ταυτότητα (brand) και μία στρατηγική μάρκετινγκ για την ομάδα, να αναζητήσουν χορηγίες, να διαχειριστούν έναν προϋπολογισμό, να τελειοποιήσουν τις ικανότητές τους στον σχεδιασμό γραφικών, να κατασκευάσουν ένα αυτοκίνητο, και να τηρήσουν ένα αυστηρό χρονοδιάγραμμα για τη διαδικασία δοκιμών. Κάθε μέλος έχει προκαθορισμένο ρόλο εντός της ομάδας, αλλά όλοι πρέπει να συνεργαστούν σε κάθε ένα από αυτά τα στάδια. Η ανάπτυξη των δεξιοτήτων αυτών είναι εξίσου σημαντική με το πώς αποδίδει το αυτοκίνητο στους αγώνες –οι ομάδες κρίνονται επίσης με βάση τη ταυτότητα (brand) που έχουν αναπτύξει, μία προφορική παρουσίαση που συνοψίζει τη συνολική διαδικασία, και μία γραπτή αναφορά (report) 20 σελίδων. «Αυτοί οι μαθητές κατέκτησαν στόχους που ακόμη και επαγγελματίες δυσκολεύονται να φτάσουν», δήλωσε o Δημήτρης Πολυματίδης, Συντονιστής F1 in Schools σε Ελλάδα και Κύπρο, σχετικά με τα σύνθετα και αλληλένδετα καθήκοντα που χρειάζεται να ολοκληρώσουν οι ομάδες για να προχωρήσουν στο διαγωνισμό.
Το ΙΣΝ επιδιώκει να υποστηρίζει οργανισμούς των οποίων το έργο αναγνωρίζει την αλληλεπίδραση διαφόρων παραγόντων ως μέσο αντιμετώπισης των πολύπλοκων κοινωνικών προκλήσεων. Το έργο του Ιδρύματος περιλαμβάνει τέσσερις βασικούς άξονες –την Τέχνη και τον Πολιτισμό, την Παιδεία, την Υγεία και τον Αθλητισμό, και την Κοινωνική Πρόνοια – και είναι εσκεμμένα ευρύ, καθώς το ΙΣΝ αναγνωρίζει ότι για να επιτευχθεί η πρόοδος είναι απαραίτητη η συνέργεια και σύμπλευση ανάμεσα σε όλους αυτούς τους τομείς. Όπως ακριβώς οι δεξιότητες που αναπτύσσονται μέσω του προγράμματος F1 in Schools έχουν πολλαπλά οφέλη για τους συμμετέχοντες, έτσι και το ΙΣΝ επιδιώκει να υποστηρίζει πρωτοβουλίες που επιφέρουν αυτό το πολλαπλασιαστικό θετικό αποτέλεσμα.
Το πρόγραμμα F1 in Schools είναι έτσι δομημένο ώστε ο αντίκτυπός του να επεκτείνεται και πέρα από το πλαίσιο του διαγωνισμού με έναν επιπλέον τρόπο που αντανακλά τη φιλοσοφία του ΙΣΝ. Το ΙΣΝ επικεντρώνεται στη μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα των προγραμμάτων που υποστηρίζει. Ζητώντας από τις ομάδες να συγκεντρώσουν κεφάλαια, ως αναπόσπαστο κομμάτι του διαγωνισμού, οι μαθητές αποκτούν δεξιότητες και εμπειρία που ξεπερνούν το πλαίσιο του διαγωνισμού. Πέρυσι, το ΙΣΝ υποστήριξε ομάδες σε 25 δημόσια σχολεία στην Ελλάδα προκειμένου να ενθαρρύνει τη συμμετοχή, ωστόσο κάθε ομάδα έπρεπε να συγκεντρώσει πρόσθετα κεφάλαια. Αν δώσεις σε έναν άνθρωπο τους πόρους να φτιάξει ένα μικροσκοπικό αγωνιστικό αυτοκίνητο F1, θα αγωνιστεί με αυτό μία φορά. Αν του μάθεις πώς να εξασφαλίζει χορηγούς για το αγωνιστικό του αυτοκίνητο, τότε θα έχει αποκτήσει υψηλού επιπέδου επιχειρηματικές ικανότητες για όλη του τη ζωή.
Η Formula 1 μπορεί εκ πρώτης όψεως να μοιάζει σαν μία αλλόκοτη πλατφόρμα για τους σκοπούς ενός εκπαιδευτικού προγράμματος που έχει ως στόχο να προσεγγίσει μία ευρεία ομάδα νέων ανθρώπων. Είναι σίγουρο ότι η Formula 1 δεν είναι μία ερασιτεχνική ενασχόληση, ούτε προορίζεται κυρίως για νέους ανθρώπους, και φυσικά απαιτεί εξαιρετικά μεγέθη εξοπλισμού, ανθρώπινου δυναμικού και πόρων. Ωστόσο, η ομορφιά της Formula 1 είναι ότι οι μαθητές –οι περισσότεροι εκ των οποίων δε γνωρίζουν καν πώς να οδηγήσουν αυτοκίνητο– ελκύονται από τον ενθουσιασμό του αγώνα, και από την εκτεταμένη ομαδική δουλειά και τις τεχνικές γνώσεις που απαιτεί. Το ΙΣΝ υποστηρίζει οργανισμούς που εργάζονται για να αυξήσουν την πρόσβαση στη γνώση και το πρόγραμμα F1 in Schools καθιστά ορισμένα από τα πιο σημαντικά στοιχεία ενός ελίτ αθλήματος προσιτά σε ένα ευρύ κομμάτι του πληθυσμού.
Επιπλέον, είναι ξεκάθαρο ότι ο διαγωνισμός έχει εμπνεύσει αισθήματα ενθουσιασμού και αφοσίωσης σε ένα ευρύ κομμάτι του πληθυσμού. «Για να αφιερώσεις μήνες εργασίας και, αν χρειαστεί, να ξαγρυπνήσεις, πρέπει πραγματικά να αγαπάς αυτό που κάνεις», δήλωσε ο Χρήστος Γκάγκας.
Φέτος, δύο από τις ελληνικές ομάδες που υποστηρίχθηκαν από το ΙΣΝ τερμάτισαν μεταξύ των κορυφαίων δέκα ομάδων στους Παγκόσμιους Τελικούς της Σιγκαπούρης. Αν και οι αγωνιστικές του ημέρες είναι πλέον στο παρελθόν, ο Νίκος Σαμαράς παραμένει κοντά στην κοινότητα του προγράμματος F1 in Schools, ως μέντορας νέων συμμετεχόντων και ως κριτής. Επί του παρόντος φοιτά στο Πανεπιστήμιο ως μηχανικός.
Όπως εξηγεί και ο Νίκος, οι συμμετέχοντες παίρνουν διδάγματα που διαρκούν πολύ μετά το πέρας του διαγωνισμού. «Όταν στο μυαλό μας θέτουμε έναν ξεκάθαρο στόχο, τότε σίγουρα πετυχαίνουμε», δήλωσε ο Χρήστος Γκάγκας. «Μέσα από τη σκληρή δουλειά, την αφοσίωση και την αγάπη, μπορούμε να πετύχουμε τα πάντα».